Σχέσεις Θεολογίας και Χημείας, μια διεπιστημονική προσέγγιση

Το Α’ Αρσάκειο Τοσίτσειο Γυμνάσιο Εκάλης, στο πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευτικών και επιστημονικών πεδίων, πραγματοποίησε τη Τρίτη 16/01/2024 την πρώτη πράξη συνδιδασκαλίας μεταξύ των μαθημάτων των Θρησκευτικών και της Χημείας.

Μαθητές της Β’ γυμνασίου συμμετείχαν στο μάθημα των εκπαιδευτικών Μπούζη Πάολας (χημικού) και Παντόγλου Γεωργίου (θεολόγου) με στόχο να αντιληφθούν την αξία της διεπιστημονικής συνεργασίας, προκειμένου να κατανοηθεί σφαιρικά ένα θέμα ή ένα επιστημονικό πρόβλημα. Βασική αρχή της διεπιστημονικής προσέγγισης αποτελεί η πεποίθηση ότι ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να έχει ολοκληρωμένα αποτελέσματα. Κάθε επιστήμονας, όπως και κάθε επιστημονικό πεδίο,  διερευνά και κατέχει μέρος της αλήθειας, η οποία μόνο μέσα από τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων δύναται να προσεγγιστεί. Η ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, η κατανόηση της συνεργατικής έρευνας, η διαμόρφωση κουλτούρας συνεργασίας και η ολιστική και όχι αποσπασματική προσέγγιση αντιμετωπίζοντας τον/ην μαθητή/τρια σφαιρικά ως πρόσωπο αλλά και ως μέλος σε αλληλεπίδραση με τα υποσυστήματα που κινείται (σχολείο, φίλοι, web), αποτελούν γενικούς στόχους του συνεργατικού μαθήματος.

Στο πλαίσιο της συνδιδασκαλίας, οι μαθητές της Β’ γυμνασίου παρουσίασαν την αρωματική ρητίνη (λιβάνι), την οποία είχαν προπαρασκευάσει από αρχικό στάδιο στο εργαστήρι της χημείας. Στη συνέχεια, με τη χρήση ΤΠΕ έγινε μια πρώτη διαθεματική προσέγγιση, τονίζοντας τη συνεργασία μεταξύ δύο επιστημών από φαινομενικά δύο διαφορετικούς κόσμους, της θεολογίας και των φυσικών επιστημών. Αντικείμενο συζήτησης αποτέλεσαν η διαδικασία της παρασκευής του λιβανιού από τους ίδιους τους μαθητές, η ιστορική διαδρομή και αξία του, η θρησκευτική χρήση και σημασία του λιβανιού από την αρχαιότητα, το νόημά του και η χρήση του στην Ορθόδοξη παράδοση αλλά και οι θεραπευτικές του ιδιότητες. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τη γνώμη τους και τις απορίες τους, μέσω διαφόρων τεχνικών διδασκαλίας (brainstorming, αντιγνωμίες κ.α.), ώστε να γίνουν ορατές οι διαφορές αλλά και οι ομοιότητες μεταξύ των επιστημών, όπως και η σημασία της συνεργασίας αυτών, με σκοπό την αναζήτηση της αλήθειας και τη στοχοθέτηση πανανθρώπινων αξιών. Η δύναμη της επιστήμης, ειδικά της χημείας, χωρίς τον θεολογικό στοχασμό και τα όρια που αυτός θέτει στο πλαίσιο της Βιοηθικής μπορεί να μετουσιωθεί από εργαλείο για το καλό του ανθρώπου σε εργαλείο για αρνητικούς σκοπούς. Ο συνδυασμός γνώσεων, η γέννηση νέων προοπτικών και η δύναμη της συνεργασίας είναι τα βασικά διδακτικά προτάγματα του μαθήματος. Η συνδιδασκαλία ολοκληρώθηκε δίνοντας στους μαθητές ένα ερωτηματολόγιο με σκοπό να γίνει αντιληπτό το κατά πόσο και αν το συνεργατικό μάθημα Θεολογίας και Χημείας ήταν αποτελεσματικό και ευχάριστο για τους ίδιους και παράλληλα να αξιολογηθεί από τους εκπαιδευτικούς ο τρόπος διδασκαλίας του συγκεκριμένου μαθήματος. Η δεύτερη διδακτική πράξη θα αφορά την ίδια θεματική, με μόνη διαφορά τον τρόπο διδασκαλίας της. Το πρώτο μάθημα έγινε με τη χρήση ΤΠΕ και τη συμμετοχή των παιδιών σε επίπεδο ανταλλαγής απόψεων. Το δεύτερο μάθημα θα γίνει με τη χρήση βιωματικών δραστηριοτήτων και ψηφιακών μέσων, και στο τέλος θα διανεμηθεί ερωτηματολόγιο με σκοπό τη συγκριτική μελέτη των δύο τεχνικών διδασκαλίας.