Oι μαθητές του Γ3 της Γ’ Γυμνασίου του Α΄ Αρσακείου-Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης, τη Δευτέρα 3/11/2025, στο μάθημα της Χημείας, κατασκεύασαν τη χρωματική κλίμακα του pH με δείκτη βάμμα ηλιοτροπίου, με τεχνικές μικροκλίμακας (ΕΚΦΕ Νέας Ιωνίας). Αυτή η μέθοδος τους επιτρέπει να πραγματοποιούν πειράματα με ασφάλεια, ακρίβεια και οικολογική συνείδηση, διατηρώντας παράλληλα τη χαρά της πειραματικής διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα, η δραστηριότητα των μαθητών μας, που κατασκεύασαν τη χρωματική κλίμακα του pH με δείκτη βάμμα ηλιοτροπίου χρησιμοποιώντας τεχνικές μικροκλίμακας, συνδέεται άμεσα με τις αρχές της πράσινης Χημείας και της αειφορίας στο σχολείο. Μέσα από τη χρήση ελάχιστων ποσοτήτων αντιδραστηρίων και απλού, επαναχρησιμοποιούμενου εξοπλισμού, οι μαθητές εφαρμόζουν στην πράξη τις αρχές της μείωσης αποβλήτων, της εξοικονόμησης πόρων και της προστασίας του περιβάλλοντος. Παράλληλα, η μικροκλίμακα ενισχύει την ασφάλεια στο εργαστήριο και καλλιεργεί οικολογική συνείδηση, δείχνοντας πως η επιστημονική έρευνα μπορεί να συνδυάζεται με υπεύθυνη στάση απέναντι στη φύση. Έτσι, το σχολείο λειτουργεί ως ζωντανό εργαστήριο αειφορίας, προάγοντας τη μάθηση μέσα από βιώσιμες πρακτικές.  Η Χημεία της μικροκλίμακας και η κλασική Χημεία έχουν τον ίδιο επιστημονικό στόχο — τη μελέτη χημικών αντιδράσεων — αλλά διαφέρουν σημαντικά στον τρόπο εκτέλεσης και στις συνθήκες των πειραμάτων. 

Συγκρίνοντας τις δυο μεθόδους καταλήγουμε στα ακόλουθα συμπεράσματα: 

 1. Ποσότητες και Υλικά 

• Μικροκλίμακα: Χρησιμοποιούνται πολύ μικρές ποσότητες αντιδραστηρίων (μερικά σταγονίδια ή λίγα ml), μικρά δοχεία και απλά εργαλεία, όπως σταγονόμετρα ή μικροσωλήνες. 

• Κλασική Χημεία: Απαιτούνται μεγαλύτερες ποσότητες ουσιών και εξοπλισμός όπως δοκιμαστικοί σωλήνες, ποτήρια ζέσεως και κύλινδροι μέτρησης. 

2. Ασφάλεια και Περιβάλλον 

• Μικροκλίμακα: Είναι πολύ πιο ασφαλής, αφού μειώνονται οι κίνδυνοι εγκαυμάτων, εισπνοής αερίων ή διαρροής επικίνδυνων ουσιών. Επίσης παράγονται ελάχιστα απόβλητα. 

• Κλασική Xημεία: Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος ατυχημάτων λόγω μεγαλύτερων ποσοτήτων και παραγωγής περισσότερων υπολειμμάτων. 

3. Κόστος και Εξοπλισμός 

• Μικροκλίμακα: Χαμηλό κόστος, καθώς χρειάζονται λιγότερα αντιδραστήρια και ο εξοπλισμός είναι απλός και επαναχρησιμοποιούμενος. 

• Κλασική Xημεία: Ακριβότερη λόγω της κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων και της ανάγκης για πιο εξειδικευμένα όργανα. 

4. Εκπαιδευτική Αξία 

• Μικροκλίμακα: Ιδανική για σχολική χρήση — επιτρέπει στους μαθητές να παρατηρούν άμεσα τις αντιδράσεις με ασφάλεια και ευκολία. 

• Κλασική χημεία: Παρέχει πιο εντυπωσιακά οπτικά αποτελέσματα, αλλά συχνά απαιτεί επαγγελματικές συνθήκες εργαστηρίου. 

Υπεύθυνη καθηγήτρια: κ. Πάολα Μπούζη, Χημικός 

Στο Σχολείο μας πιστεύουμε πως η προστασία του περιβάλλοντος ξεκινά από τις καθημερινές μας επιλογές. Με γνώμονα αυτή τη φιλοσοφία και με στόχο να ενισχύσουμε την οικολογική μας συνείδηση, προχωρήσαμε σε μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο που φροντίζουμε και καθαρίζουμε τους χώρους των εργαστηρίων Καλλιτεχνικών και Τεχνολογίας. Αποφασίσαμε να σταματήσουμε συνειδητά τη χρήση κοινών καθαριστικών και να στραφούμε προς μια πιο «πράσινη» και φιλική προς το περιβάλλον λύση: το παραδοσιακό πράσινο σαπούνι ελαιόλαδου. Πρόκειται για ένα φυσικό προϊόν, ακίνδυνο τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το οικοσύστημα, το οποίο αντικατέστησε πλήρως τα καθαριστικά που χρησιμοποιούνταν μέχρι πρότινος. Η αλλαγή αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς οι συγκεκριμένοι χώροι έχουν πολύ υψηλή κατανάλωση καθαριστικών λόγω της καθημερινής χρήσης τους για: 

• τον καθαρισμό πινέλων και εργαλείων, 

• την απολύμανση και συντήρηση των πάγκων εργασίας, 

• την απομάκρυνση χρωμάτων, υπολειμμάτων και υλικών. 

Με τη χρήση του πράσινου σαπουνιού, μειώνουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα και συμβάλλουμε ουσιαστικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Παράλληλα, προστατεύουμε την υγεία μαθητών και εκπαιδευτικών από τις πιθανές βλαβερές συνέπειες των καθαριστικών. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στη συνολική μας προσπάθεια για μια πιο βιώσιμη και περιβαλλοντικά υπεύθυνη σχολική κοινότητα. Στόχος μας είναι να αποτελέσουμε παράδειγμα καλών πρακτικών και να καλλιεργήσουμε μια οικολογική στάση ζωής στους μαθητές μας, δείχνοντάς τους ότι ακόμα και οι μικρές αλλαγές μπορούν να έχουν μεγάλο θετικό αντίκτυπο. Με μικρά αλλά ουσιαστικά βήματα, όπως αυτό, προχωράμε προς ένα πιο πράσινο και υγιές σχολικό περιβάλλον, συμβάλλοντας όλοι μαζί στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος.  

Υπεύθυνες καθηγήτριες: Μαρία Σόφη, καθηγήτρια Τεχνολογίας - Κυριακή Πρεβενιού, καθηγήτρια Καλλιτεχνικών