Περί βιβλίων… «Το καπλάνι της βιτρίνας»

Γράφουν οι μαθητές Δημήτρης Παπαδάκης και Αστέρης Παπαδόπουλος (Β2)

Πρόκειται για ένα από τα πιο αγαπημένα παιδικά μυθιστορήματα της Άλκης Ζέη. Το βιβλίο γράφτηκε το 1963, ενώ η συγγραφέας βρισκόταν εξόριστη, ως πολιτικός πρόσφυγας, στη Μόσχα. Η ιστορία διαδραματίζεται το 1936 στη Σάμο. Οι πρωταγωνίστριες είναι η Μέλια και η Μυρτώ, δύο αδερφές, που ζουν με την οικογένειά τους και τον αγαπημένο τους παππού, που τους αφηγείται πολλές ιστορίες, ανάμεσα σ’ αυτές και για ένα καπλάνι, μία βαλσαμωμένη τίγρη που βρίσκεται σε βιτρίνα στη μεγάλη σάλα του σπιτιού, σύμβολο φόβου και φαντασίας.
Το έργο τοποθετείται στην εποχή της δικτατορίας του Μεταξά, εποχή δύσκολη για την Ελλάδα, με καταπίεση και περιορισμούς. Ο ξάδερφός τους Νίκος, φοιτητής από την Αθήνα, ανοιχτόμυαλος και καλλιεργημένος, ενθαρρύνει τα κορίτσια να σκέφτονται ελεύθερα και γίνεται πρότυπο για εκείνες. Επειδή όμως έχει δημοκρατικές απόψεις, βρίσκεται στο στόχαστρο των αρχών και μια νύχτα αναγκάζεται να φύγει κρυφά, για να γλιτώσει τη σύλληψη. Η φυγή του σηματοδοτεί για τη Μέλια και η Μυρτώ το τέλος μιας εποχής. Το καπλάνι της βιτρίνας, που για χρόνια ήταν απλώς η αφορμή για ιστορίες και φόβους, τώρα αποκτά νέο νόημα: γίνεται σύμβολο της μετάβασης από την ασφάλεια της παιδικότητας στη συνειδητοποίηση της πραγματικότητας.
Μέσα από τα μάτια των παιδιών βλέπουμε την κοινωνία, την αλλαγή, την απειλή, πώς επηρεάζονται ακόμα και τα πιο απλά καθημερινά θέματα από τις πολιτικές καταστάσεις. Το καπλάνι, παρόλο που είναι άψυχο, λειτουργεί ως σύμβολο των φόβων, των μυστικών, αλλά και της μετάβασης από την παιδικότητα στην ωριμότητα. Η αφήγηση γίνεται μέσα από τα μάτια δύο παιδιών και παρότι αγγίζει σοβαρά θέματα, όπως η δικτατορία του Μεταξά και η έννοια της ελευθερίας, δε γίνεται βαριά ή τρομακτική. Το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και αφήνει τον αναγνώστη με μια γλυκιά νοσταλγία για την παιδική ηλικία, αλλά και με έναν στοχασμό για το πώς οι πολιτικές συνθήκες επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων.

Περί βιβλίων… «Το άλογο του πολέμου»

Γράφει η μαθήτρια Ναταλία Βούρβαχη (Β1)

Στο βιβλίο αυτό ο Μάικλ Μορπούργκο παρουσιάζει τη ζωή ενός νεαρού πουλαριού σε μια αγροικία. Εκεί, παρά τη βιαιότητα στην οποία υποβάλλεται καθημερινά από τον ιδιοκτήτη του, αναπτύσσεται ένας ισχυρός δεσμός ανάμεσα σε εκείνο και τον έφηβο Άλμπερτ, τον γιο του ιδιοκτήτη. Εντωμεταξύ, ξεσπάει ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος και ο Τζόι (το άλογο) πουλιέται στο ιππικό και στέλνεται με καράβι στη Γαλλία. Στο μέτωπο βιώνει τη φρικαλεότητα του πολέμου με τον χειρότερο τρόπο… Παρολαυτά, τόσο αυτός όσο και ο Άλμπερτ δεν μπορούν να ξεχάσουν ο ένας τον άλλον. Έτσι, ο Άλμπερτ ξεκινάει ένα ταξίδι επανασύνδεσης, ώστε να φέρει πίσω τον αγαπημένο του σύντροφο. Άραγε θα ξανασμίξουν;
«Το άλογο του πολέμου» είναι ένα αξιόλογο βιβλίο για παιδιά και εφήβους, που θέλουν να γνωρίσουν μέσα από μυθοπλασία την εποχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ταυτόχρονα, να προβληματιστούν για θέματα όπως η φιλία, η αφοσίωση, η απώλεια και ο πόλεμος. Μέσα από την καθηλωτική πλοκή, που συγκλόνισε και συγκίνησε τους αναγνώστες, κατανοούμε πως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, γιατί όσο ελπίζουμε, ζούμε! (Αν σας αρέσει το βιβλίο, μπορείτε να παρακολουθήσετε και την ομώνυμη ταινία.)

Εκδόσεις: Πατάκη
Σελίδες: 169

Περί βιβλίων… «Το αγόρι που δάμασε τον άνεμο»

Γράφει η μαθήτρια Μαρία Ανδρεάκου (Β1)

Ο Γουίλιαμ Καμκγουάμπα γεννήθηκε στο Μαλάουι, σε μια χώρα και σε μια εποχή στην οποία η επιστήμη αποτελούσε μυστήριο, η πείνα και η ξηρασία ήταν καθημερινή πραγματικότητα, η ελπίδα μάταιη και οι ευκαιρίες ανύπαρκτες. Οπλισμένος αποκλειστικά με κάποια ξεχασμένα εγχειρίδια και με οδηγό την απίστευτη αποφασιστικότητά του, ο Γουίλιαμ κυνήγησε το πάθος του για την επιστήμη κι έβαλε σε εφαρμογή την πιο «τρελή» ιδέα μεταμορφώνοντας τις ζωές των ανθρώπων γύρω του. Εξαιτίας ενός λοιμού που έπληξε ολόκληρη τη χώρα το 2001, η οικογένειά του δεν είχε τα χρήματα για να πληρώσει τα ετήσια δίδακτρα και ο Γουίλιαμ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο. Για πέντε ολόκληρα χρόνια και παρά τις επίμονες προσπάθειές του, δεν κατάφερε να επιστρέψει στο σχολείο. Ωστόσο, αντί να αποδεχτεί τη μοίρα του, σε ηλικία 14 ετών ξεκίνησε να δανείζεται βιβλία από τη μικρή δημοτική βιβλιοθήκη της κοινότητας. Αποφάσισε έτσι, να κατασκευάσει έναν ανεμόμυλο για να τροφοδοτήσει το σπίτι του με ηλεκτρικό ρεύμα και να απαλλάξει την οικογένειά του από τον φωτισμό με λάμπες κηροζίνης, τη μόνιμη κάπνα και τις αναθυμιάσεις. Τη στιγμή που όλοι τον περιφρονούσαν, αυτός κάνει το αδύνατο δυνατό διατηρώντας ακλόνητο ηθικό. Μετά την αποφοίτησή του από την Αφρικανική Ακαδημία Ηγεσίας το 2010, ο Γουίλιαμ σπούδασε στο Dartmouth College των ΗΠΑ.

Είναι μια αληθινή ιστορία, που με άγγιξε βαθιά και με συγκίνησε. Ένας ύμνος στην ανθρώπινη επιμονή, επινοητικότητα και υπέρβαση. Επιπλέον, η γλώσσα είναι απλή και κατανοητή, καθώς προορίζεται ειδικά για παιδιά και εφήβους. Τέλος, αποτελεί αφορμή για μία σε βάθος γνωριμία με τη ζωή σε μία άλλη ήπειρο και σε ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον. Δεν κατέχει άδικα τον τίτλο του Best seller για τους New York Times. Κατά τη γνώμη μου, αξίζει να το διαβάσετε!

Περί βιβλίων… «Ο Αλυσοδεμένος Ελέφαντας»

Γράφει η μαθήτρια Μυρτώ Ξενιού (Β3)

Την προηγούμενη εβδομάδα -και με αφορμή την επίδοση των ελέγχων προόδου του τετραμήνου στο σχολείο μας- διάβασα το βιβλίο «Ο αλυσοδεμένος ελέφαντας» του Αργεντινού συγγραφέα Χόρχε Μπουκάι.
Η ιστορία αναφέρει: «Όταν ήμουν μικρός, μου άρεσε πολύ ο μαγικός κόσμος του τσίρκου. Στην παράσταση όλα μου φαίνονταν μαγικά και λαμπερά, αλλά τη στιγμή που εμφανιζόταν ο ελέφαντας ήταν η αγαπημένη μου. Το γιγάντιο ζώο ήταν τρομερά επιδέξιο, τρομερά μεγάλο και τρομερά δυνατό. […] Μου έκανε εντύπωση, όμως, που μετά από κάθε επίδειξη το προσωπικό του τσίρκου αλυσόδενε τον ελέφαντα σʼ ένα μικροσκοπικό ξυλαράκι, ελάχιστα βυθισμένο στην άμμο. Ακόμα και αν η αλυσίδα ήταν χοντρή και γερή, ένα ζώο που μπορούσε να γκρεμίσει ολόκληρο τοίχο μʼ ένα του τράβηγμα, εύκολα θα μπορούσε να απελευθερωθεί από το ξυλαράκι και να το βάλει στα πόδια. Τι συγκρατούσε τον ελέφαντα; Γιατί δεν το έσκαγε;» Ένα παιδί αναρωτιέται γιατί ένας ισχυρός ελέφαντας σε ένα τσίρκο παραμένει δεμένος με μια μικρή αλυσίδα σε έναν πάσσαλο, χωρίς να προσπαθεί να απελευθερωθεί. Ο αφηγητής εξηγεί ότι, όταν ο ελέφαντας ήταν μικρός, προσπάθησε πολλές φορές να σπάσει την αλυσίδα, αλλά δεν τα κατάφερε. Με τον καιρό, αποδέχθηκε την αδυναμία του και σταμάτησε να προσπαθεί.
Διαβάζοντας την ιστορία ένιωσα θαυμασμό, αλλά και προβληματισμό. Σκέφτηκα τους περιορισμούς που θέτουμε στον εαυτό μας λόγω παλαιότερων αποτυχιών ή φόβων… Είναι σημαντικό να μην αφήνουμε το παρελθόν να μας κρατάει πίσω, αλλά να αποτελεί για μας κίνητρο, ώστε να γίνουμε πιο δυνατοί και να προχωράμε μπροστά με αποφασιστικότητα! Το βιβλίο έχει διασκευαστεί και για το θέατρο, με την παράσταση «Ο Αλυσοδεμένος Ελέφαντας και ο Τρομερός Εχθρός» να παρουσιάζεται από τη θεατρική ομάδα ΤΟΠΙ συνδυάζοντας δύο ιστορίες του Μπουκάι σε μια παράσταση για παιδιά.
Είναι ένα διδακτικό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους. Αξίζει να το διαβάσετε! Και θυμηθείτε: η αλυσίδα δε σπάει, αν δε δοκιμάσουμε να την σπάσουμε! Όπως είχε πει και ο Καζαντζάκης: «Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα!»

Περί βιβλίων… «Το λουζεράκι»

Γράφει η μαθήτρια Κατερίνα Μαγκανά (Β2)

Η Ελένη Τασοπούλου γράφει μια συναρπαστική ιστορία για τη Θάλεια, ένα κορίτσι της Γ΄Γυμνασίου, που νιώθει πως δεν ταιριάζει πουθενά και έχει χαρακτηριστεί από τους γύρω της ως «λουζεράκι» (loser). Πέφτει θύμα σχολικού εκφοβισμού και αγωνίζεται να κερδίσει τη χαμένη της αυτοπεποίθηση. Καθώς προσπαθεί να βρει τη θέση της στον κόσμο, αντιμετωπίζει δυσκολίες που συναντούν πολλοί έφηβοι: κοινωνική πίεση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και το άγχος να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των άλλων. Η πλοκή εξελίσσεται κλιμακωτά. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση δίνει στη συγγραφέα την ευκαιρία να μπει στον ρόλο μιας 15χρονης κοπέλας που είναι μόνη με μία μόνο φίλη, που κρύβεται δημιουργώντας λανθασμένα την εντύπωση πως αμελεί το διάβασμα, που καταφεύγει στο «κατέβασμα» ταινιών στον ελεύθερό της χρόνο και που αγωνίζεται να πετάξει από πάνω της την ταμπέλα «λουζεράκι». Υπάρχουν διαρκή σκαμπανεβάσματα, από την ντροπή και τη μοναξιά της Θάλειας περνάμε στην ολοένα εντονότερη σχέση της με την κλίκα των συμμαθητών που της κάνουν τη ζωή δύσκολη. Η παγίδα όμως που ετοιμάζεται για εκείνη προς το τέλος του μυθιστορήματος, είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση!
«Το λουζεράκι» βραβεύτηκε από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά, και όχι μάταια! Η Τασοπούλου καταφέρνει να δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα οικειότητας και ζεστασιάς κάνοντας τον αναγνώστη να αισθάνεται σαν να βρίσκεται μέσα στην ιστορία! Η μοναξιά που νιώθει η νεαρή μαθήτρια του γυμνασίου μπορεί να συγκριθεί με τη μοναξιά που νιώθει ο κάθε έφηβος. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ταυτιζόμαστε με την ηρωίδα και βιώνουμε μαζί της την αβεβαιότητα και τον φόβο που χαρακτηρίζουν την εφηβεία. Παράλληλα, η συγγραφέας καταφέρνει με ευαισθησία και χιούμορ να αναδείξει τη δύναμη της φιλίας και της αλληλεγγύης, καθώς και την ανάγκη για αποδοχή και κατανόηση.
«Το λουζεράκι» είναι ένα βιβλίο, που μιλάει στην ψυχή μας και μας δίνει κουράγιο να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της ζωής, αλλά και… τροφή για σκέψη γύρω από τις προκλήσεις της εφηβικής ηλικίας. Διαβάστε το, αξίζει !

Περί βιβλίων… «Στο τσιμεντένιο δάσος»

Γράφει ο μαθητής Χάρης Παντελίδης (Β3)

Στο βιβλίο «Στο τσιμεντένιο δάσος» της Λότης Πέτροβιτς- Ανδρουτσοπούλου πρωταγωνίστρια είναι μία νεαρή δεκαεξάχρονη κοπέλα, η Κόννη, η οποία είχε μετακομίσει με τους γονείς της από την Ελλάδα στη Βοστώνη. Όμως, ένα καλοκαίρι, που η γιαγιά της αρρώστησε βαριά κι έπρεπε να μπει στο νοσοκομείο, η ηρωίδα αναγκάστηκε να έρθει μόνη της στην Ελλάδα, συγκεκριμένα στην Αθήνα, για να την φροντίσει.

Στην Αθήνα η Κόννη γνώρισε καινούργια άτομα, τον κύριο Λυκίδη και τον Σωτήρη. Ο κύριος Λυκίδης ήταν ένας αρχικά πολύ ευγενικός μεσήλικας, πρόθυμος να την βοηθήσει και να την ξεναγήσει στην πόλη. Ο Σωτήρης ήταν ένας φοιτητής, γιος της ασθενούς στο διπλανό κρεβάτι της γιαγιάς της. Μετά από λίγο καιρό, όμως, ο κύριος Λυκίδης άρχισε να την παρασέρνει προς τα ναρκωτικά γνωρίζοντάς της μία παρέα, που έκανε χρήση ουσιών. Αντίθετα, ο Σωτήρης αποδείχτηκε «ο σωτήρας» της!

Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας αναφέρεται σε μια μάστιγα της εποχής μας, τα ναρκωτικά, αποκαλώντας τα μεγάλα αστικά κέντρα «τσιμεντένιο δάσος». Θίγει το θέμα των αδίστακτων εμπόρων που παρασέρνουν έντεχνα τα θύματά τους στον σκοτεινό δρόμο των ναρκωτικών. Κατά τη γνώμη μου, ήταν πολύ εύστοχος ο παραλληλισμός της ιστορίας της Κόννης με το πασίγνωστο παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας, αφού και η ηρωίδα μας είναι μια σύγχρονη δεκαεξάχρονη Κοκκινοσκουφίτσα, που συναντά έναν από τους πιο φριχτούς λύκους που γέννησε ο 20ός αιώνας, έναν λύκο που ύπουλα προσπαθεί να την εξοντώσει, όχι με τα δόντια του τα κοφτερά, αλλά με τη μύηση στον κόσμο των ναρκωτικών…

Η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου με το «Τσιμεντένιο δάσος» δείχνει πολύ ζωντανά τι -πραγματικά- προσφέρουν οι τεχνητοί «παράδεισοι» στα ανύποπτα θύματά τους. Και ανοίγει τα μάτια των παιδιών στον κίνδυνο που παραμονεύει… Η αφύπνιση προφυλάσσει!

Περί βιβλίων… «Η Πλεξούδα»

Γράφει η μαθήτρια Μυρτώ Ξενιού (Β3)

Η Πλεξούδα της Λετίσια Κολόμπανι είναι ένα μυθιστόρημα, που κυκλοφόρησε το 2017 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Αφηγείται την ιστορία τριών γυναικών από τρεις διαφορετικές ηπείρους, που χωρίς ποτέ να γνωριστούν, οι ζωές τους με κάποιον τρόπο διαπλέκονται… σαν μία πλεξούδα. Ο τίτλος, δηλαδή, είναι συμβολικός, αφού η δομή του βιβλίου βασίζεται στην εναλλαγή τριών ιστοριών, δημιουργώντας μια συνεχή αίσθηση σύνδεσης!

Τρεις γυναίκες, λοιπόν, τρεις δυνατές και αποφασισμένες γυναίκες να ξεπεράσουν τους περιορισμούς, τους οποίους θέτει στη ζωή τους το φύλο τους. Καθεμία αντιπροσωπεύει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, αλλά όλες μοιράζονται την κοινή επιθυμία να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να δημιουργήσουν ένα καλύτερο μέλλον. Η πρώτη είναι η Σμίτα, η οποία ζει στην Ινδία και ανήκει στην τάξη των Ντάλιτ, την κατώτερη «κάστα των ανέγγιχτων». Ονειρεύεται ένα καλύτερο μέλλον για την κόρη της, μακριά από τη φτώχεια και την καταπίεση που βιώνει η ίδια, και θέλει να της προσφέρει την ευκαιρία για μόρφωση. Η δεύτερη είναι η Τζούλια, που ζει στο Παλέρμο και εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση επεξεργασίας μαλλιών, η οποία βρίσκεται στο χείλος της χρεοκοπίας. Όταν ο πατέρας της τραυματίζεται σοβαρά, εκείνη έρχεται αντιμέτωπη με τη σκληρή πραγματικότητα της επιχείρησης και καλείται να πάρει σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον της. Τρίτη είναι η επιτυχημένη δικηγόρος Σάρα, που ζει στο Μόντρεαλ, εργάζεται σκληρά και είναι πλήρως αφοσιωμένη στην καριέρα της. Ωστόσο, όταν ανακαλύπτει πως έχει καρκίνο, βλέπει τη ζωή της να αλλάζει δραματικά, έρχεται αντιμέτωπη με τις προκλήσεις της υγείας και αναγκάζεται να επανεξετάσει τις προτεραιότητές της και τις επιλογές που έχει κάνει.

Το βιβλίο στέλνει ισχυρά μηνύματα για την ανθεκτικότητα των γυναικών μπροστά στις αντιξοότητες, τη δύναμη της αλληλεγγύης και την κοινωνική δικαιοσύνη. Θα έλεγα πως είναι ένα βιβλίο- ύμνος στη γυναικεία φύση, στο κουράγιο των γυναικών σε διαφορετικές γωνιές του κόσμου και στην ανθρώπινη δύναμη να ξεπερνά τις προκλήσεις. Σας το συστήνω ανεπιφύλακτα!

Περί βιβλίων: Η Ιστορία του Μιξ, του Μαξ και του Μεξ

Γράφουν οι μαθήτριες Βικτώρια Σακελλαρίου και Λήδα Σκαπινάκη (Β4)

Το βιβλίο γράφτηκε το 1997 από τον συγγραφέα Luis Sepúlveda και διηγείται την περιπέτεια ενός γάτου, ενός ποντικού κι ενός αγοριού που ζούσε μαζί τους. Το νεαρό αγόρι, ο Μαξ, μεγάλωσε μαζί με τον αγαπημένο του γάτο Μιξ. Όταν έκλεισε τα δεκαοκτώ, ο Μαξ μετακόμισε σε ένα μικρό διαμέρισμα μαζί με τον Μιξ. Περνούσαν ωραία, ο ένας κρατούσε συντροφιά στον άλλο και δεν ένιωσε πότε κανείς τους μόνος. Μια μέρα του χειμώνα, όμως, ο Μιξ έπεσε πάνω σε μια κούτα με όλη του τη δύναμη και δυστυχώς τυφλώθηκε. Όταν ο Μαξ έπρεπε να λείψει για μερικές ώρες για μία συνέντευξη και ο Μιξ είχε ξαπλώσει δίπλα στο καλοριφέρ περιμένοντάς τον υπομονετικά, ξαφνικά άκουσε κάτι να πλησιάζει. Κατάφερε να το εγκλωβίσει με το πόδι του και, ψηλαφώντας το, προσπάθησε να καταλάβει τι ήταν. Τελικά, επρόκειτο για έναν φλύαρο ποντικό, ο οποίος έμενε στο πάνω ράφι της βιβλιοθήκης και κάθε μέρα κατέβαινε, για να φάει τα δημητριακά που είχαν πέσει στο πάτωμα. Ο ποντικός κάθισε μαζί με τον γάτο και απέκτησε το όνομα Μεξ. Όταν και το αγόρι ανακάλυψε την ύπαρξή του, ο Μεξ έγινε επίσημα μέλος της παρέας και ενωμένοι αντιμετώπιζαν τις όποιες δυσκολίες παρουσιάζονταν.

Μέσα από αυτό το τρυφερό διήγημα των 63 σελίδων, καταλαβαίνουμε πως οι πραγματικοί φίλοι ξεπερνούν μαζί δυσκολίες, επιτρέπουν ο ένας στον άλλο να εκφράζει τα συναισθήματά του ελεύθερα, φροντίζουν να εξασφαλίζουν την ευτυχία του άλλου, μοιράζονται τα όνειρά τους, τις ελπίδες τους, όπως και όλα αυτά τα μικρά καθημερινά πράγματα, που ομορφαίνουν τη ζωή. Το ηθικό δίδαγμα του βιβλίου; Η Φιλία μπορεί να σε πάει πολύ πιο πέρα από εκεί που μπορείς να φτάσεις μόνος σου!

Βιβλίο-άνθρωπος: μια σχέση σταδιακής απομάκρυνσης…

Γράφουν οι μαθήτριες Βικτώρια Σακελλαρίου και Λήδα Σκαπινάκη (Β4)

Τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι άνθρωποι δε διαβάζουν βιβλία και προτιμούν άλλους τρόπους ψυχαγωγίας. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός, ότι μεγάλο ποσοστό αυτών των ατόμων είναι νέοι, μαθητές, απόφοιτοι ανώτερων και ανώτατων σχολών. Παρόλο που με το διάβασμα αναπτύσσουμε τη φαντασία και τη δημιουργικότητά μας, εμπλουτίζουμε τις γνώσεις μας, μαθαίνουμε νέους τρόπους να σκεφτόμαστε, διευρύνουμε το λεξιλόγιό μας και φυσικά «ταξιδεύουμε», δε φαίνεται να εκτιμούν και να απολαμβάνουν αυτές τις ευεργετικές επιδράσεις οι νεότερες γενιές…
Σύμφωνα με μια έρευνα του National Assessment for Educational Progress (Εθνική Αξιολόγηση για την Εκπαιδευτική Πρόοδο), ο αριθμός των παιδιών 9 έως 13 ετών που διαβάζουν τακτικά για ευχαρίστηση, έχει πέσει κατακόρυφα! Αν και αποδείχθηκε ότι τα παιδιά του δημοτικού σχολείου διαβάζουν περισσότερο από τα μεγαλύτερα, ο αριθμός των 9χρονων παιδιών, που λένε ότι διαβάζουν για απόλαυση, μειώθηκε στο 42% κατά τη σχολική χρονιά 2019-20, ενώ το 1984 ξεπερνούσε το 50%. Επιπλέον, το ποσοστό των παιδιών του γυμνασίου που διαβάζει για να ψυχαγωγηθεί, μειώθηκε στο 17%, παρόλο που το 1984 ήταν επίσης πάνω από 50%. Γενικότερα στην Ευρώπη, πρώτη χώρα σε διάβασμα βιβλίου είναι το Λουξεμβούργο, με το 82% του πληθυσμού να διαβάζει τουλάχιστον ένα βιβλίο τον χρόνο. Ακολουθούν η Γερμανία με 75%, η Φινλανδία και η Αυστρία με 73% και η Εσθονία με 70%. Όσο για εμάς, τους Έλληνες, δεν μπορούμε να χαρακτηριστούμε… και «βιβλιοφάγοι», καθώς είμαστε αρκετά χαμηλά στην κατάταξη, με μόνο το 49% του πληθυσμού να έχει διαβάσει τουλάχιστον ένα βιβλίο μέσα σε μία χρονιά. Συναντώνται χαμηλά επίπεδα ανάγνωσης και σε χώρες, όπως η Πορτογαλία (41%), η Τουρκία (31%) και η Ρουμανία (30%).

Τα κινητά τηλέφωνα και η πρόσβαση στο διαδίκτυο κατακτούν την πρώτη θέση ανάμεσα στους σημαντικότερους λόγους, που κάνουν ένα άτομο να θεωρεί αδιάφορη την ανάγνωση ενός βιβλίου. Ειδικά για τους εφήβους, το διάβασμα είναι πολύ βαρετό, αφού έχουν πολύ πιο «σημαντικά» πράγματα να κάνουν, σύμφωνα με τους ίδιους, όπως η ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η τηλεόραση και το διαδίκτυο αποτελούν την «αυτονόητη» επιλογή, όταν έχουν ελεύθερο χρόνο ή όταν θέλουν να εκτονώσουν την ένταση της ημέρας τους. Επιλέγουν τη χρήση των διαδικτυακών εφαρμογών για παιχνίδι, γνωριμίες και επικοινωνία αδιαφορώντας για κάθε άλλη δραστηριότητα. Αυτό αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα όχι μόνο της απομάκρυνσης του ατόμου από τον κόσμο των βιβλίων, αλλά- δυστυχώς- και από τον υπόλοιπο κόσμο…
Τέλος, σύμφωνα με κάποιες μελέτες, υπάρχει περίπτωση η απομάκρυνση των παιδιών από το βιβλίο να οφείλεται και στο ότι μεγαλώνοντας σταματούν να διαβάζουν με παρέα. Το διάβασμα ενός βιβλίου πριν από τον ύπνο γίνεται μάλλον η εξαίρεση. Επίσης, λίγες φορές κάποιος θα μαζέψει 4-5 παιδιά, για να τους διαβάσει μια ιστορία. Κάπως έτσι, το διάβασμα γίνεται κάτι το μοναχικό, τη στιγμή που τα περισσότερα παιδιά προτιμούν να κάνουν πράγματα παρέα με άλλα παιδιά.

Επομένως, οι νέες γενιές οφείλουν να καταλάβουν ότι όσο περισσότερο ανοίγουν τους υπολογιστές, τόσο περισσότερο κλείνουν την πόρτα στα βιβλία. Όσο περισσότερο εθίζονται στις οθόνες, τόσο περισσότερο απωθούν την κριτική σκέψη και την καλλιέργεια της φαντασίας τους. Είναι επιτακτική η ανάγκη, να αγαπήσουν το βιβλίο! Η οικογένεια και το σχολείο οφείλουν να ενδιαφερθούν για τη πνευματική καλλιέργεια των νέων! Άλλωστε, όπως είχε πει ο Κικέρωνας: «Αν έχεις έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχεις όλα όσα σου χρειάζονται.»

Έκθεση βιβλίων και πρώτη συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης

Οι εορτασμοί της 28ης Οκτωβρίου στα σχολεία πρέπει να είναι ουσιαστικοί και να περιλαμβάνουν δραστηριότητες που θα βοηθούν τους μαθητές να κατανοήσουν τα γεγονότα της εποχής και να αναπτύξουν μια ισχυρή σχέση με την ιστορία της Ελλάδας.

Σίγουρα δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να επιτύχεις τα παραπάνω από ένα βιβλίο. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να απουσιάζει η Βιβλιοθήκη του Σχολείου μας και από τον φετινό εορτασμό. Δημιουργήσαμε λοιπόν μια μεγάλη έκθεση βιβλίων: λογοτεχνίας, ιστορίας, λευκωμάτων, εφημερίδων και περιοδικών της εποχής που λαμβάνει χώρο στη Βιβλιοθήκη για όλο τον μήνα Οκτώβριο.

Η παραπάνω έκθεση είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για τους μαθητές να εξερευνήσουν τεκμήρια που έχουν σχέση με την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Η έκθεση ελπίζει να βοηθήσει τους μαθητές να γνωρίσουν δεκάδες σχετικά βιβλία να αναπτύξουν τις δεξιότητες ανάγνωσης, επιλογής βιβλίων και έρευνας καθώς και να μάθουν πολλά από τις ιστορικές πλέον, πηγές πληροφόρησης (εφημερίδες και περιοδικά) της εποχής του πολέμου.

Με αφορμή αυτή την έκθεση πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνάντηση της λέσχης ανάγνωσης βιβλίων της Βιβλιοθήκης μας για τη σχολική χρονιά 2023-2024. Η λέσχη ανάγνωσης σε μια σχολική βιβλιοθήκη εκτός του ότι είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους μαθητές να εξερευνήσουν βιβλία λογοτεχνίας, ιστορίας κ.ά., τους επιτρέπει επίσης να μοιραστούν τις σκέψεις τους και να δημιουργήσουν σχέσεις με συμμαθητές τους που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Μπορεί να προσφέρει τέλος, οφέλη όπως: δεξιότητες στην ανάγνωση και την επικοινωνία, κριτική σκέψη, κατανόηση και σεβασμό στην άποψη του άλλου.

Η συνάντηση της λέσχης ανάγνωσης της Βιβλιοθήκης μας πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2023 στο μεγάλο διάλειμμα του Σχολείου (15’ λεπτά). Προσήλθαν μαθητές από διάφορες τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου. Οι μαθητές αφού ξεναγήθηκαν στην έκθεση – αφιέρωμα, περιηγήθηκαν και ενημερώθηκαν για τα βιβλία που παρουσιάζονται. Συζήτησαν όλοι μαζί για τις εν λόγω εκδόσεις, για το αν έχουν διαβάσει κάποιο βιβλίο από αυτά που παρουσιάζονται και αν θα το πρότειναν στους συμμαθητές τους.

Στο τέλος του λίγου χρόνου μας, σημείωσε ο καθένας κάποιον από τους διαθέσιμους τίτλους για τον δανεισθεί, να τον διαβάσει και να συζητήσει ίσως για το περιεχόμενο του στην επόμενη συνάντηση μας, με ένα καινούργιο θέμα προς εξερεύνηση. 

Δείτε περισσότερα πατώντας εδώ.